“Water is de motor van de natuur”
Eind februari viel een grote hoeveelheid neerslag in Drenthe en Groningen. Zowel de waterberging Buffer Noord in het Bargerveen als de waterberging De Dijken – Bakkerom en de Lettelberterbergboezem in het Zuidelijk Westerkwartier werden voor het eerst ingezet. ErnstJan Cornelius, projectleider en secretaris van de Gebiedscommissie Zuidelijk Westerkwartier (ZWK), legt uit hoe wordt omgegaan met zoveel regen: “Natuurbeheer en waterberging kunnen elkaar prima vinden.”
Ongunstige factoren
ErnstJan legt uit waarom het bijzonder was dat de waterberging in het Zuidelijk Westerkwartier werd ingezet. Verschillende factoren speelden een rol. “Er zijn wel vaker zogenaamde clusterbuien. Dan valt in korte tijd heel veel neerslag. Eind februari regende het daarentegen een lange periode. Ook viel de regen in gebieden die allemaal naar Groningen aflopen, waardoor de hoeveelheid water snel en fors toenam.”
Tegelijkertijd speelde de wind een rol. “Regen die valt in Groningen wordt via kanalen en gemalen richting de Waddenzee afgevoerd. Dit keer stond er een sterke wind die uit de verkeerde hoek kwam. Daardoor kwam het water niet snel genoeg bij de gemalen en konden deze niet optimaal het water richting de Waddenzee pompen.”
Droge voeten
Het hoofdwatersysteem (de boezem) van het waterschap Noorderzijlvest liep daardoor helemaal vol. “Om te voorkomen dat het water zogezegd over de rand stroomt en een gevaar wordt voor infrastructuur als wegen en huizen, heeft het waterschap besloten om de waterberging in te zetten”, vertelt ErnstJan.
“In De Dijken – Bakkerom gaat een miljard liter water en in de Lettelberterbergboezem een half miljard liter water.” Daarmee kun je zo’n zeshonderd 50-meterbaden vullen. “Daardoor zorg je voor een snelle verlichting op het hoofdwatersysteem en hielden de omwonenden droge voeten.”
Natuur- en waterbeheer
Prolander werkt aan de inrichting en verbinding van nieuwe en bestaande natuurgebieden. ErnstJan legt uit waarom natuurontwikkeling goed samengaat met waterberging: “Gronden die ecologisch gezien het meest geschikt zijn voor natuurontwikkeling zijn vaak percelen die laag liggen. Die lagere percelen zijn ook juist geschikt om water op te vangen en vast te houden. Waterbergingsgebieden koppelen we daarom aan natuurgebieden. Daarin hebben de provincie Groningen, het waterschap en Prolander elkaar gevonden.”
Het controleren en het regelen van het waterpeil biedt ook een voordeel voor de natuur: “Water is de motor van de natuur. Met het regelen van het waterpeil, kunnen we de omstandigheden voor de natuur zo optimaal mogelijk maken. In het voorjaar en de zomer wil je gronden zo lang mogelijk nat houden. Dat is goed voor de biodiversiteit. Anders krijg je alleen maar soorten die tegen verdroogde grond kunnen.”
Zonnig weer
Met het huidige weer is het dan ook de vraag of de waterberging De Dijken – Bakkerom volledig wordt leeggepompt. “Voorlopig wordt veel zon en geen regen verwacht. Samen met het waterschap Noorderzijlvest en de terreinbeheerder Staatsbosbeheer kijken we of we een gedeelte van het water in de berging laten staan. Zo houden we een buffer. Doordat de waterberging is ingezet, kunnen we daar nu mee sturen.”
Foto: het waterbergingsgebied De Dijken - Bakkerom
Bron: Gebiedsontwikkeling Zuidelijk Westerkwartier