Provincie Groningen: toewijzing en voorwaarden verpachting 2025


Wijze van aanbieden en toewijzen van de pacht

De pachtgrond wordt aangeboden aan de inschrijver die het beste voldoet aan de volgende wegingsfactoren en via de site www.prolander.nl een belangstellingsformulier pacht heeft ingevuld voor het komend seizoen.

Algemene uitgangspunten

De gronden worden jaarlijks kortlopend verpacht of op een andere wijze tijdelijk in gebruik gegeven. Afhankelijk van de ligging en (beoogde) bestemming van de gronden worden bij de verpachting beperkingen en voorwaarden opgelegd ten aanzien van het agrarisch gebruik.

  • Waardebehoud in de zin dat percelen bepaalde natuurwaarden bevatten die we willen behouden of versterken dan wel financieel waarde behoud omdat ze moeten kunnen worden ingezet als ruilgrond. Verantwoord gebruik van de grond staat derhalve voorop bij de gronduitgifte van de percelen.
  • Zoveel mogelijk eigendommen (met uitzondering van niet exploitabele percelen als wegen, water en bosjes) worden contractueel belegd.
  • Voor het pachten van de grond kunnen gegadigden zich in de periode september/oktober melden op de website van Prolander en daarbij hun interesse voor het pachten van grond kenbaar maken via het online formulier dat tijdens de aanmeldperiode op de website staat (www.prolander.nl).
  • Andere publicatiemiddelen van de provincie, zoals social media of landbouw website verwijzen door naar de webpagina van Prolander.
  • In principe wordt verpacht ten behoeve van agrarische exploitatie (alleen privaat gebruik in specifieke omstandigheden).
  • Bij de toewijzing van pachtgrond wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de landbouwstructuur en het afstandscriterium.
  • De pachtprijs is marktconform.
  • Er mag geen sprake zijn van belangenverstrengeling.
  • Verpachting van een perceel is in beginsel voor de duur van één jaar. Indien dit mogelijk en wenselijk is, kan er sprake zijn van meerjarige geliberaliseerde pacht voor maximaal 4 jaar.
  • De volgende gewassen zijn uitgesloten: meerjarige teelten, bloembollen, bomenteelt en vollegrondsgroenten met uitzondering van bonen.
  • Landschapselementen mogen niet verwijderd of beschadigd worden. Onder een
    landschapselement wordt verstaan: sloten, poelen, solitaire bomen en/of struiken 
    op of binnen de perceelsgrens. Zij dragen bij aan de biodiversiteit in het gebied.
  • Binnen het NNN is het de pachter niet toegestaan om gebruik te maken van chemische (gewasbeschermings)middelen op het gepachte. Uitsluitend na afstemming met en na voorafgaande schriftelijke goedkeuring van verpachter is onder voorwaarden pleksgewijze behandeling met chemische (gewasbeschermings)middelen mogelijk.
  • Het gebruik van glyfosaat is niet toegestaan. Uitsluitend na afstemming met en na voorafgaande schriftelijke goedkeuring van verpachter is onder voorwaarden pleksgewijze behandeling mogelijk. Het streven is erop gericht minder chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken.
  • Buiten het NNN is het verplicht akker- of grasranden aan te leggen. Dit wordt gedaan in samenwerking met de Groninger collectieven.
  • Percelen met een braakregeling: akkergronden moeten ingezaaid worden met een kruidenrijkmengsel en graslanden moeten vanaf 1 september geklepeld worden.
  • Voor percelen binnen het NNN gelden veelal specifieke voorwaarden (natuur gerelateerd);
  • De provincie behoudt het recht om grotere kavels te splitsen om meerdere belangstellenden te kunnen bedienen.

Gebruiksvoorschriften

Ter ondersteuning van de provinciale doelstellingen op het gebied van natuur & biodiversiteit, duurzame landbouw en water, worden in de pachtcontracten gebruiksvoorwaarden opgenomen. Er wordt onderscheidt gemaakt tussen pachtpercelen gelegen binnen het Natuur Netwerk Nederland en daarbuiten, de ruilgronden. De gehanteerde gebruiksvoorwaarden zien toe op onder andere het gebruik van mest, graslandbewerking, beweiding tijdens het broedseizoen, beperking inzet van chemische bestrijdingsmiddelen en het toepassen van bloem- en kruidenrijke akkerranden.

  • Vooruitlopend op de realisatie van nieuwe natuur, worden voor de percelen binnen de begrenzing van het NNN-gebruiksvoorwaarden in de pachtovereenkomst gehanteerd
    die zijn afgestemd op de doelen die in het vigerende Natuurbeheerplan zijn aangegeven.
  • Voor percelen met een weidevogeldoelstelling buiten NNN-begrenzing worden
    specifieke gebruiksvoorwaarden in de pachtovereenkomst opgenomen die gericht zijn op het behoud en uitbreiding van de weidevogelpopulatie.
  • Voor alle overige percelen gelden alleen gebruiksvoorwaarden die de biodiversiteit (en de waterkwaliteit) bevorderen.

Er is een verbod op het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen op de gronden binnen het NNN. Omdat er veel onduidelijkheid is over de invloed van de werkzame stof glyfosaat op het leefmilieu, kiest de provincie ervoor om het gebruik van glyfosaat op al haar gronden te verbieden. Gebruik van dit middel is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming van de provincie in het geval van het veelvuldig voorkomen van probleemonkruiden.

In de pachtovereenkomsten worden gebruiksvoorwaarden (verplichtingen en verboden) opgenomen in het kader van natuur, biodiversiteit, duurzame landbouw en waterkwaliteit.

In bijlage 1, Gebruiksvoorschriften ruilgronden, en in bijlage 2, Gebruiksvoorschriften binnen het NNN, worden de voorschriften aanvullend op de algemene uitgangspunten uitgewerkt.

Gunning van pachtpercelen

Nadat de belangstellingsregistratie is gesloten op 7 november, wordt begonnen met de toewijzing. Vooraf is kenbaar gemaakt welke toewijzingscriteria er gehanteerd worden. Er worden punten toegekend voor de te overbruggen afstand en een aangeleverd duurzaamheidscertificaat.

Afstand: de kleinste afstand tussen het bedrijf van de inschrijver en het pachtperceel. Uitgangpunt is hemelsbreed van vestigingsadres of het eigendom perceel (indien dit dichterbij ligt), naar dichtstbijzijnde punt van het pachtperceel, tenzij er sprake is van natuurlijke handicaps zoals spoor-, water- en autowegen. Hiervoor worden de kadastrale bezittingen (bekend op 7 november 2024) van het bedrijf en/of de opgegeven maten/vennoten opgezocht.

Duurzaamheidscertificaat: Aanleveren van maximaal 1 duurzaamheidscertificaat bij  belangstellingsregistratie.

Als blijkt dat er inschrijvers zijn met gelijk aantal punten, dan wordt de grond toegewezen aan degene met de kortste afstand. Bij gelijke afstand wordt er gekeken welk vestigingsadres het dichtste bij ligt. Indien ook hier geen verschil in zit, zal de grondstrateeg van Prolander loten aan wie het perceel wordt toegewezen.
De belangstellenden worden schriftelijk op de hoogte gebracht over de toewijzing of afwijzing. Bij toewijzing heeft de eventuele pachter 14 dagen de tijd om af te zeggen zodat het aan een ander toegewezen kan worden. De definitieve afwijzingen worden in maart verzonden.

Tabel 1.

Kortste afstand van vestigingsadres/kadastraal bezit naar pachtperceel

< 50 m

15 punten

50 m – 150 m

13 punten

150 m – 250 m

11 punten

250 m – 500 m

9 punten

500 m – 1 km

7 punten

1 km – 2 km

5 punten

2 km – 3.5 km

3 punten

> 3.5 km

1 punt

Aanleveren van 1 duurzaamheidscertificaat

SKAL, Beter Leven, Planetproof, etc.

2 punten

Uitzonderingen op de toewijzing

In speciale gevallen worden gronden onderhands toegewezen en niet via het openbare traject aangeboden, bijvoorbeeld als er sprake is van:

  1. juridische verplichtingen uit het verleden of er kan een onderhandse toedeling plaatsvinden vooruitlopend op een lopende verkoop of ruiling.
  2. voortgezet gebruik, middels een pachtovereenkomst, zoals vastgelegd in de transactie met een maximum van 4 jaar na feitelijke levering.
  3. landbouwpercelen die reeds zijn omgeschakeld naar biologische landbouw (SKAL gecertificeerde grond). Deze grond wordt in eerste instantie alleen aan omliggende biologische bedrijven verpacht. Als er geen biologische pachter beschikbaar is/er geen belangstelling is vanuit een biologische pachter, dan wordt een gangbare agrariër als pachter gezocht via de reguliere openbare procedure. Voor het laten vervallen van het biologische keurmerk van het perceel is vooraf schriftelijke toestemming van de provincie nodig.

Open hier Bijlage 1, Gebruiksvoorschriften ruilgronden

Open hier Bijlage 2, Gebruiksvoorschriften binnen het NNN